niedziela, 14 sierpnia 2016

Pantokrator



Pantokrator, jedno z moich ulubionych przedstawień Chrystusa. Wszechwładca przedstawiony jako sędzia. Ubrany w błękitny himation symbolizujący bóstwo Jezusa, oraz chiton w odcieniach czerwono-żółtych (żółć odnosi się do symboliki złota) zwraca uwagę na królewską godność Syna Bożego. Kolory ubioru są bardzo ważne, są symbolem Tajemnicy Wcielenia Syna Bożego i zjednoczenia w jednej osobie dwóch natur - Boskiej i ludzkiej.



W geście błogosławiącej ręki zawarty jest ukryty monogram IC XC będący skrótem od greckiego imienia - Isos Christos. W lewej dłoni Chrystus trzyma Pismo Święte, nawiązuje to do jego misji nauczania.


Głowę Wszechwładcy otacza nimb krzyżowy z 24 karatowego złota podpisany trzema greckimi literami: W (omega) O (omikron) N (ni). Oznaczają imię Boga, który przedstawił się Mojżeszowi "Jestem, Który Jestem". Na tle Postać dodatkowo jest podpisana monogramami Jezusa Chrystusa IC XC.
Wzrok Chrystusa skierowany na widza a jednocześnie w dal wywołuje uczucie powagi, hieratyczna postawa pełna dostojeństwa ma pomóc osobie modlącej się w skierowaniu swoich myśli ku Bogu.


czwartek, 4 lutego 2016

Archanioł Michał



Michał to jeden z archaniołów, jest świętym kościoła katolickiego i prawosławnego. Według tradycji, kiedy Lucyfer zbuntował 1/3 aniołów w niebie to właśnie ?Michał miał wystąpić jako pierwszy przeciw niemu z okrzykiem "Któż ja Bóg" (z hebrajskiego - Mika'el).
Michał jest aniołem, który patronuje i pomaga wiernym w walce przeciwko siłom zła. Jest wojownikiem, dowodzi armią niebiańską, dlatego na przedstawieniach często jest ubrany w zbroję. 


Pozbawiony zarostu młodzieniec, ma długie włosy spięte opaską. Ubrany jest w czerwoną suknię  (kolor wojownika) schowaną pod zdobioną kamieniami zbroją. Na plecy zarzucony ma granatowy płaszcz. Szaty budowane na kształt kryształu, symbolizują Boga jako Światło, które rozprasza ciemność. W prawym ręku trzyma laskę, symbol archanioła. W lewym podtrzymuję sferę z monogramami imienia Isos Christos - IC XC. Jego głowę otacza polerowana i błyszcząca aureola wykonana z 24-karatowego złota.
Ikona podpisana jest zgodnie z kanonem, imieniem Archanioła Michała w języku greckim.


sobota, 30 stycznia 2016

Maria Karmiąca - Galaktotrofusa


Przedstawienie Matki Bożej karmiącej piersią Jezusa Chrystusa zwane jest inaczej Galaktotrofusa (gr. Karmiąca mlekiem). Wizerunek ten jest znany w ikonografii chrześcijańskiej od III w n.e.  Na stronę formalną bardzo oddziałała staroegipska kultura i przedstawienia Izis karmiącej Horusa. Chrześcijaństwo zaadoptowało ten motyw nadając mu nową ideę łączącą się z Ewangelią św. Łukasza: "Błogosławione [...] piersi, które ssałeś" (Łk 11,27).  Motyw rozwinął się w sztuce bizantyjskiej, następnie był kontynuowany na wschodzie Europy, apogeum osiągając w sztuce XVII Rusi.
W baroku przedstawienie urozmaicone często zostaje przez motyw kwiatów i owadów, mający symboliczne znaczenie.


Maria ubrana jest w granatowy himation ozdobiony motywem stokrotek. Granat jest odniesieniem do Niepokalanego Poczęcia Marii, tę tajemnicę podkreśla symbol kwiatów odnoszący się do cech charakteru Matki Bożej. Stokrotka oznacza prostotę, oddanie a zarazem piękno jakie sobą reprezentowała Maria. Czerwony chiton symbolizuje młodość, miłość, ale jednocześnie Mękę czekającą jej Syna.
W lewym dolnym rogu pojawia się konwalia majowa, której kwiaty symbolizują krople mleka. Ludowa nazwa, Łzy Naszej Pani, mówi o cierpieniu związanym z przelaną przez Chrystusa krwią na krzyżu. Powiązanie mleka i krwi jako dwóch życiodajnych substancji, już w średniowieczu było często spotykane. Konwalia jako symbol cierpienia i mleka przypomina widzowi o cierpieniu Zbawiciela.



Dzieciątko pokazane jest w naturalnej pozie, otoczone czułą opieką Marii, owinięte w białą dziecięcą pieluszkę z zapałem oddaje się jedzeniu. Z ufnością przytula się do Matki.
Głowę Jezusa i Marii otaczają złocone nimby.
Modelunek karnacji jest stonowany, zachowany w ciepłej tonacji, pojawiają się dwiżki, czyli białe akcenty światła, które mówią o zanurzeniu postaci w Bogu, to On ich oświetla swoim blaskiem. Twarz Marii jest skupiona, wpatrzona w dal, zmartwiona losem jaki czeka jej Syna. Jednocześnie uśmiecha się delikatnie, zawierzając Bogu przyszłość. Otacza Jezusa swoją opieką i czułością, wzrokiem przepełnionym miłością obejmując każdego człowieka.
Ikona podpisana jest greckimi monogramami imienia Marii - Matki Boga (MP OV), oraz Zbawiciela - Jezusa Chrystusa (IC XC).